Japanse ruimtestofzuiger niet succesvol in schoonmaakmissie

Wanneer je aan de ruimte denkt, zie je waarschijnlijk een immense open ruimte voor je met hier en daar een ruimtelichaam, zoals de planeten en de zon. Dit is echter niet het enige wat astronauten te zien krijgen tijdens ruimtereizen. De zone rond de aarde is immers gevuld met honderdduizenden stukjes rommel. Deze rommel varieert van erg kleine objecten, zoals stukjes verf die van ruimtetuigen zijn afgebladderd, tot satellieten die niet langer worden gebruikt en stuurloos doorheen de ruimte zweven.

Banen

Schroot dat zich in een lage baan rond de aarde bevindt, zal onderhevig zijn aan de aantrekkingskracht van onze planeet. Hierdoor dalen de deeltjes stilletjes aan af en branden ze – normaal gezien – op in de atmosfeer. Veel van de rommel dat zich rond onze planeet bevindt, beweegt echter in een hogere baan rond de aarde.

In theorie zullen de deeltjes in deze baan oneindig lang rond onze planeet blijven cirkelen, ware het niet dat de rommel zich in verschillende trajecten bevindt. Sommige schroot zal bijvoorbeeld de baan van de evenaar volgen, terwijl andere rommel over de as tussen de polen van de aarde vliegen. Vroeg of laat zullen twee deeltjes hierdoor met elkaar in aanvaring komen. Sinds december 2016 hebben zich al vijf satellietbotsingen met ruimteschroot voorgedaan.

Exponentiele toename

Door dergelijke botsingen is de hoeveelheid ruimterommel de voorbije decennia exponentieel toegenomen, een effect dat het Kessler-syndroom wordt genoemd. Telkens wanneer ruimteschroot met elkaar in aanvaring komt, zullen ze immers uiteen spatten in meerdere deeltjes.

De laatste jaren zijn er daarom verschillende pogingen geweest om de ruimte proper te houden. Satellieten die niet langer worden gebruikt, worden bijvoorbeeld naar de kerkhofbaan gebracht. Deze baan rond de aarde is hoger dan waar operationele satellieten zich bevinden, waardoor de afgedankte ruimtetuigen niet langer een gevaar vormen voor hun operationele tegenhangers.

Bovendien worden de grootste brokken door het Space Surveillance Network van de Verenigde Staten in de gaten gehouden. Ongeveer 22.000 stukken ruimterommel worden door het netwerk gevolgd, waardoor men vroegtijdig weet wanneer ruimtetuigen in aanvaring zullen komen met het schroot. De positie van het ISS is bijvoorbeeld al meermaals aangepast om te voorkomen dat grote brokstukken het beschadigen.

Elektromagnetische kabel

Verder zoekt men eveneens naar manieren om de bestaande rommel op te kuisen. Japan is één van de laatste landen die een poging heeft gewaagd om deze immense klus te klaren. De Kounotori 6 zou gebruik moeten maken van een kabel om rommel terug naar de aarde te sturen. Deze kabel is onderhevig aan het magnetische veld van de aarde, waardoor er stroom doorheen gaat vloeien. Dankzij de elektromagnetische kracht van de kabel wordt rommel in de buurt vertraagd, waarna het in de atmosfeer valt en opbrandt.

Jammer genoeg is Japan niet in zijn missie geslaagd. Er deed zich een probleem voor met het mechanisme dat de kabel moest loslaten en techniekers slaagden er niet in het probleem op te lossen. Maandag brandde Kounotori 6 op in de atmosfeer zonder dat het ook maar een stukje ruimterommel heeft kunnen opkuisen.

Ook al was de experimentele opruimmethode van de Kounotori 6 geen succes, toch slaagde het ruimtetuig in een deel van zijn missie. De raket was immers eveneens belast met de taak om benodigdheden af te zetten aan het International Space Station tijdens zijn ruimtereis. Pas na het volbrengen van deze taak vertoonde het ruimtetuig kuren.