Achtergrond

Analyse: hoeveel ben je kwijt aan domotica?

Domotica weet steeds meer mensen te overtuigen. Wij zochten daarom uit wat het kost om een slim huis te bekomen, en of dat wel voor iedereen is.

Slimme lampen, een thermostaat die verbonden is met internet, alarmsystemen en netwerkcamera’s die je smartphone een melding sturen als er thuis iets beweegt… Waren dat vroeger exotische verschijningen in ons huis, dan kijken we daar vandaag al (bijna) niet meer van op. We kennen allemaal wel iemand die een of andere slimmigheid heeft geïnstalleerd en die maar al te graag tentoonstelt op een feestje of bij een visite.

Toch lijken velen er nog steeds van overtuigd dat domotica niet voor hen is. De argumenten zijn steeds dezelfden: het huis is te oud en is er niet op voorzien, het is te duur, het is te ingewikkeld… Speciaal voor de twijfelaars gingen we op onderzoek uit. Kost domotica nu echt zo veel, of kan je voor een beperkt budget evenzeer genieten van een slim huis?

Wat is het?

Domotica is een van de breedste noemers die je zal vinden op elektronicagebied. Alles van lampen, rolluiken, alarmtoestellen, temperatuurregelaars, stopcontacten, (licht)schakelaars, zonnepanelen… valt onder deze paraplu. Op zich is het nochtans niet moeilijk om uit te leggen wat het is: als het een of ander huishoudtoestel betreft, en je kan het bedienen vanop je computer, smartphone of tablet, valt het onder domotica. Waarom je zozeer domotica in huis moet halen? Omdat het alles zo makkelijk maakt. Een goed afgesteld systeem stelt je in staat om ’s morgens met één knop je huis leefbaar te maken. De lichten gaan aan, de verwarming springt op… Wanneer je thuiskomt springt automatisch het alarm af en wanneer je het huis verlaat, moet je je geen zorgen maken om lichten die blijven branden of de verwarming die je vergat af te zetten.

Gebruik je de HomeKit van Apple dan is het zelfs mogelijk om je huis te bedienen met een Apple Watch.

Daarmee is de kous helaas niet af; domotica verschijnt immers op verschillende manieren op de markt. Zo heb je vele inbouwoplossingen waar je rekening mee moet houden wanneer je bouwt of verbouwt, maar je hebt ook opties die je gewoon in een stopcontact steekt en daarna verbindt met een app op je smartphone of tablet. Het resultaat is telkens hetzelfde: één van je apparaten zal dienen als universele afstandsbediening. Dat toestel maakt dan verbinding met een basistation, dat op zijn beurt in verbinding staat met al je slimme toestellen. Wanneer je dus een commando geeft, geef je dat aan het basisstation, dat dan het juiste apparaat aanstuurt.

Standaardoorlog

Daarnbaast ben je sterk afhankelijk van welke verbindingsstandaard je slimme toestellen gebruiken. Elke fabrikant vindt dat hij het warme water heeft uitgevonden en gaat er vanuit dat andere spelers zijn voorbeeld wel zullen volgen. Daardoor ben je beperkt binnen het ecosysteem van dat merk wanneer je je circuit wilt uitbreiden. Gebruik je bijvoorbeeld de spullen van merk A, maar zie je dat merk B een tof product uitbrengt, dan zal je moeten nagaan of dat nieuwe toestel dezelfde standaard gebruikt als je bestaande ecosysteem. Anders ben je genoodzaakt om een tweede ecosysteem op te starten (als je dat ene toestel absoluut in huis wilt halen), waardoor je meerdere afstandsbedieningen moet gaan gebruiken. Handig is anders, dus blijf je best binnen je gekozen systeem.

Nest is een van de slimste thermostaten op de markt. Het merk is eigendom van Google.

Samen of alleen

Voor je smartphone of tablet moet je niet ongerust zijn: dat maakt altijd verbinding via wifi of bluetooth. Het zijn je toestellen onderling die met elkaar moeten communiceren op een zo energievriendelijke manier. Je wil je toestellen immers niet elke week hoeven opladen. Daarom zijn er enkele standaarden ontwikkeld, waarvan Z-Wave momenteel het meest wijdverbreid is. Koop je een nieuw toestel daat ook deze standaard ondersteunt, dan zou je normaal geen problemen mogen hebben om dit apparaat te verbinden met je basisstation.

Naast Z-Wave heeft ook Apple met HomeKit zijn eigen standaard op de markt. Gelukkig werken beide opties vandaag al redelijk goed samen. Sommige functies zullen exclusief zijn aan het gekozen systeem, maar de belangrijkste zaken kunnen op elkaar worden afgstemd. Ook Google heeft met zijn Nest-producten een eigen standaard uitgevonden, maar staat daar alleen in. Je kan ze niet verbinden met je Z-Wave-toestellen of je HomeKit-producten. Ten slotte kan je vele toestellen met elkaar in verbinding brengen via ‘If This Then That’ (IFTTT). Deze receptendienst wordt almaar populairder en steeds meer fabrikanten maken hun toestellen er compatibel mee. Valt een apparaat buiten je ecosysteem, dan is er nog de kans dat je ze toch aan het praten kan krijgen via IFTTT.

Ingebouwd

Heb je (ver)bouwplannen, dan kan het nuttig zijn om je te wapenen voor de toekomst. Je huis heb je namelijk voor vele jaren, en tenzij je na tien jaar plots beslist dat je opnieuw renovatiewerken wilt uitvoeren, moet je goed plannen. Het is al enige tijd belangrijk dat je genoeg internetkabels legt, zodat je voldoende ethernetpoorten beschikbaar hebt – voor routers, acces points, of gewoon computers – maar nu wordt het ook belangrijk dat je de juiste kabels plaatst voor je slimme huis. Zo moet je er bijvoorbeeld op rekenen dat je extra stroomkabels nodig zal hebben en dat je toch extra ruimte moet voorzien in je zekeringskast.

Gebruik je inbouwtoestellen, dan kan je makkelijk gebruik maken van een speciale elektriciteitsmeter die kan bijhouden hoeveel je slimme apparaten verbruiken. Je stopcantacten zijn immers ‘slim’, wat bovendien ook betekent dat je niet-slimme toestellen toch vanop afstand kan beheren. Je hebt namelijk controle over al je ‘zones’, waarvan je op een centrale plaats kan beslissen of je die op een gegeven ogenblik wilt gebruiken of niet.

Schoolvoorbeeld

Een voorbeeld dat vaak gevolgd wordt om het kostenplaatje te berekenen, is dat van een nieuwbouwhuis met drie slaapkamers, samen goed voor tien zones en veertien lichtkringen. In het volgende voorbeeld, opgesteld door Livios, wordt nog geen rekening gehouden met plaatsingskosten; daar vraagt iedereen namelijk zijn eigen prijs voor. Een standaard elektrische installatie, met dubbele stopcontacten, distributiepunten voor je televisie en datastopcontacten, kost je altijd zo’n 500 euro. Wil je die installatie slim maken, dan mag je rekenen op 2.500 euro extra, met nog eens 700 euro bovenop om meteen ook je zekeringskast op orde te brengen.

Dan hangt het er natuurlijk vanaf welke slimme apparaten je allemaal wilt installeren. Slimme rolluiken en de verlichting vind je vaak in de standaardinstallatie terug, maar voor bijvoorbeeld automatische verwarming, mag je al snel 1.000 euro extra tellen. Een slim alarmsysteem, dat bestaat uit verschillende sensoren voor je ramen, deuren,… kost als snel 1.500 euro voor een basispakket van twee ruimtes. Sluit je je muziekinstallaties aan op je domoticasysteem, dan schiet de prijs omhoog met 2.000 euro.Voor deze – al bij al basale – uitrusting voor een gemiddeld betaal je dus al snel 8.200 euro. Wil je een uitgebreider systeem, dan loopt de prijs al snel op. Meer informatie over ingebouwde domotica vind je onder meer op www.livios.be.

Klaar is kees

De makkelijkste manier om je huis slim te maken, is door middel van toestellen die we ‘Plug & Play’ noemen. Dat zijn apparaten die je kan gebruiken door ze gewoon in een stopcontact te steken en te verbinden met een basisstation. Nadien kan je ze bedienen met je smartphone of tablet. Bekende voorbeelden zijn de Nest-thermostaten en de Philips Hue-lampen. Vele netwerkcamera’s werken op dezelfde manier – al hebben die vaak een ethernetkabel nodig, of op z’n minst een wifi-verbinding.

Het voordeel van Plug & Play is dat je geen muren moet openbreken, kabels moet leggen, of andere ongein moet uithalen. Het enige dat je nodig hebt, zijn voldoende ethernetpunten en een goede wifi-verbinding. Een van de grootste voordelen van inbouwdomotica, namelijk dat je je energieverbruik tot in de puntjes in de gaten kan houden, heb je sinds kort zelfs ook voor deze vorm van domotica.

Domotica in een wip

Een bekend voorbeeld daarvan vind je bij Fibaro. Dat merk biedt een totaaloplossing aan om zowat alles in je huis te automatiseren. Door middel van kleine bakjes die je bij in je stopcontacten stopt (zodat je ook oude toestellen kan automatiseren), kan je in een app nauwkeurig volgen hoeveel je verbruikt – en hoeveel dat je kost. Per relay (het bakje dat in het stopcontact verdwijnt) betaal je ongeveer 60 euro. Goedkoop is dat natuurlijk niet, al zal je goedkoper uitkomen dan bij inbouwoplossingen. Heb je maar 3 ‘domme’ lampen die je in één bepaalde kamer wilt kunnen automatiseren, dan kost je dat 250 euro voor het eenvoudige basistation dat tot 230 modules ondersteunt en nog eens 180 euro voor de relays. Een rookmelder kost je 65 euro, een relay voor je rolluiken 60 euro, en voor een watersensor 55 euro. Daarnaast kan je ook speciale schakelaarsensoren kopen die je achter je normale lichtschakelaars plaatst, waardoor je met één druk op de knop meteen een aneenschakeling van effecten bereikt, bijvoorbeeld lichten aan, verwarming aan, alarm uit… Zo’n sensor kost 43 euro.

Met Fibaro verzeker je jezelf van een compleet ecosysteem.

Laat ons ervan uitgaan dat je voor één kamer drie lampen hebt, twee schakelaarsensoren en een van elk van de andere opgenoemde sensoren. Dan kost je dat voor een enkele kamer 696 euro. Gaan we uit van het voorbeeld dat we gebruikten bij inbouwdomotica, met tien zones, dan zou je dat ongeveer 6960 euro kosten. Dat is iets goedkoper dan alle inbouwoplossingen, maar je hebt het voordeel dat je heel modulair te werk kan gaan: je koopt alleen wat je zelf nodig hebt. Dit voorbeeld is gebaseerd op een berekening met modules van Fibaro; mogelijk vind je ze bij andere fabrikanten goedkoper, maar let er steeds op dat je ze kan combineren met wat je reeds in huis hebt.

Plug & Play domotica

Het slimme huis met domotica stopt natuurlijk niet bij enkele lampen, rolluiken en slimme schakelaars. Een Plug & Play-opstelling geeft je de vrijheid om redelijk ver te gaan in het automatiseren van je huis. Hoeveel je uiteindelijk betaalt, bepaal je dan helemaal zelf. Aanraders voor je slimme netwerken zijn netwerkcamera’s (die gaan van 50 euro tot 150), multiroomsystemen die je aansluit via wifi, alarmsystemen, weerstations en robotstofzuigers.

Voor multiroomsystemen kan je opnieuw kiezen uit verschillende merken met elk hun eigen ecosysteem. In combinatie met een relay kan je ze dan makkelijk verbinden met je domoticasysteem. Heb je al oude muziekinstallaties, dan kan je die bovendien slim maken met een Google Chromecast Audio. Alarmsystemen komen ook weer in vele soorten en maten, en dan hangt het er opnieuw vanaf hoeveel modules (lees verschillende sensors) je wilt aansluiten.

Het nadeel van een Plug & Play-systeem is natuurlijk dat je zelf moet instaan voor alle verschillende toestellen en hun samenspel. Een inbouwsysteem wordt in de meeste gevallen voor jou geplaatst en ingesteld. Onderschat niet hoe ingewikkeld een domoticasysteem kan zijn.

Gerelateerde artikelen

Volg ons

Ga jij apps uit alternatieve appstores installeren?

  • Nee, App Store of Play Store is goed genoeg (57%, 109 Votes)
  • Alleen als ik een app écht nodig heb (29%, 56 Votes)
  • Ja, ik wil apps van andere bronnen installeren (14%, 27 Votes)

Aantal stemmen: 194

Laden ... Laden ...
69% korting + 3 maanden gratis

69% korting + 3 maanden gratis

Bezoek NordVPN

Business