Waar blijven de smartphones met hypermoderne 10 nm-chips?

De Qualcomm Snapdragon 835 is ’s werelds eerste 10 nm-SoC. De chip zal de telefoons van de nabije toekomst aandrijven. Het 10 nm-bakproces van de computerchip zorgt voor kleinere transistors en bijgevolg een hogere efficiëntie van het design, wat zich vertaalt in meer prestaties en minder stroomverbruik.

Qualcomm en Samsung

Qualcomm klopte voor de productie van de Snapdragon 835 aan bij de semiconductorafdeling van Samsung waar de SoC’s vandaag van de band rollen. De fabrieken produceren intussen een tweede 10 nm-SoC: de Exynos 8895 van Samsung zelf. Die chip staat op hetzelfde niveau als de Snapdragon 835 en zal in onder andere de Europese en Koreaanse versies van de Galaxy S8 zitten. De Snapdragons zijn weggelegd voor de productie van S8-smartphones voor andere regio’s zoals Noord-Amerika.

Als onderdeel van de productiedeal geniet Samsung een korte exclusiviteit op Qualcomms meest geavanceerde chip. Onze redacteur Cédric legde eerder al uit hoe dergelijke deals ten koste gaan van gezonde concurrentie in de telefoonmarkt. Ondanks de exclusiviteit verschijnt de Galaxy S8 dit jaar toch later op het toneel dan andere jaren. Zo was de telefoon niet aanwezig tijdens MWC in Barcelona. Een nieuw controleproces van de batterij zou na het Note 7-fiasco aan de oorzaak kunnen liggen, maar volgens verschillende bronnen is de oorzaak binnen de semiconductorfabrieken te zoeken.

Ingewikkeld productieproces

Iedere keer dat het bakproces verkleind wordt, wordt het ook ingewikkelder. Het is een grote uitdaging om de productie op een acceptabel niveau te krijgen en daar knelt het schoentje. De opbrengst van het 10 nm-proces is momenteel lager dan gehoopt. Dat wil zeggen dat er onvoldoende bruikbare chips van de band rollen en er dus een schaarste van 10 nm-silicium is. Dat zou de echte oorzaak van de vertraging van Samsungs vlaggenschiptelefoon zijn.

Samsung is echter niet alleen. Vorige week kondigden MediaTek en TSMC aan dat de Helio X30-SoC in productie is gegaan. De X30 is het antwoord van MediaTek op Qualcomm en wordt eveneens op 10 nm gebakken. Ook TSMC heeft problemen met de ‘yields’. Hoewel de productie bezig is, zijn leveringen aan telefoonfabrikanten volgens bronnen binnen TSMC uitgesteld.

Het voorjaar is traditioneel een periode van overvloed waarin iedere smartphonefabrikant zijn vlaggenschip met splinternieuwe SoC voorstelt. Dit jaar is in dat opzicht een mager jaar. De Galaxy S8 zal in eerste instantie alleenheerser zijn. Telefoons aangedreven door de Helio X30 zijn hier nog niet aangekondigd en hoeven we vermoedelijk niet snel te verwachten, aangezien TSMC al moeite heeft om aan de Aziatische vraag te voldoen. Wanneer het exclusiviteitscontract tussen Samsung en Qualcomm vervalt, is het bovendien de vraag of er genoeg SoC’s beschikbaar zullen zijn om andere telefoonbouwers te bevoorraden.

Oude chips in nieuwe telefoons

Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat LG zijn nieuw aangekondigde G6 nog van een oudere Snapdragon 821 heeft voorzien. HTC doet hetzelfde met de U Ultra. Sony kondigde met de Xperia XZ Premium wel een Snapdragon 835-telefoon aan, maar die komt pas rond de zomer op de markt. Het enige andere vlaggenschip dat op MWC werd voorgesteld, was dat van Huawei. De Huawei P10 wordt aangedreven door een Kirin 960-SoC van eigen makelij, maar ook die is niet op 10 nm vervaardigd.

De realisatie die we ons noodgedwongen maken, is frappant: smartphones hebben in minder dan een decennium dezelfde evolutie doorgemaakt als computers op een halve eeuw tijd. Na een periode van extreme innovatie is het plafond in zicht, en wordt het moeilijker om steeds krachtigere chips te maken.

Daar komt bij dat een nieuwe hypermoderne 10 nm-chip vooral prestige met zich meebrengt. De chips zullen onbetwistbaar veel beter zijn dan hun voorgangers, maar een drie jaar oude Snapdragon 801 is ook vandaag nog meer dan krachtig genoeg voor een premiumtelefoon. De Snapdragon 625, die je in steeds meer midrange telefoons vindt, is daarenboven zo capabel dat je je kan afvragen wat het nut van de jaarlijkse innovatie nog is. Bovendien dateert de Snapdragon 821 nog maar van eind 2016.

10 nm-chips zullen zeker in de eerste helft van 2017 een zeldzaamheid blijven. Dat is merkwaardig en een teken aan de wand, maar wil niet zeggen dat LG of HTC nu inferieure toestellen uitbrengen. Net zoals je niet naar de winkel hoeft te hollen omdat Intels zevende generatie Core i-chip uit is, hoef je je niet blind te staren op de Snapdragon die in je volgende vlaggenschiptelefoon zit. Het is fijn om het beste van het beste te bezitten, maar voor de overgrote meerderheid is ‘heel goed’ weldegelijk goed genoeg.