Achtergrond

Videospellen: 70 jaar aan geschiedenis

Videogames maken voor velen van ons op de een of andere manier deel uit van ons leven. Of we ze nu zelf spelen op gaming pc’s en consoles, op Facebook, met familie en vrienden of op onze smartphone, ze zijn nog moeilijk weg te denken uit onze maatschappij. Ondertussen bestaan videospelletjes al ruim 70 jaar. Tijd dus om hun boeiende geschiedenis eens onder de loep te nemen.

Retro gaming

We gaan terug in de tijd naar het begin van de jaren ‘50. Op een nationale exhibitie in Canada wordt een vier meter hoge computer gebouwd met slechts één functie: het spelen van het spelletje tic-tac-toe. Waarom? Als praktijkvoorbeeld van een nieuwe technologie. Lange rijen mensen schuiven aan, maar ondanks het grote succes wordt de machine nadien weer afgebroken. Het daaropvolgende decennia zagen we een heleboel van dit type “games” de revue passeren, allemaal als educatieve tool en niet zo zeer ter ontspanning.

Van Amerikaanse boom…

Het duurde nog tot 1972 voor we de eerste commerciële consoles zagen. We spreken dan over eenvoudige spelletjes zoals Pong, waarin je een balletje heen en weer moest spelen tussen twee blokjes. Eén joystick en slechts één spel, meer was het niet. Het succes van die console werd opgevolgd door de Atari 2600 in 1977, de eerste console die je toeliet om van spel te wisselen aan de hand van cartridges.

Cartridges waren ooit een enorm populair opslagmedium, nu gebeurt bijna alles digitaal.

Enkele jaren later zagen we door een wereldwijde gaming boom de opkomst van speelhallen in de VS. Deze werden razend populair door klassiekers zoals Space Invaders in 1978 en Pac Man in 1980. De groei van de arcades en consoles bleef zo verschillende jaren verder duren tot de markt in 1983 volledig verzadigd raakte met goedkope games. Het gevolg was een crash van de industrie in de westerse wereld, die leidde tot en een hoop faillissementen.

De markt raakte volledig verzadigd, met een crash tot gevolg

…naar Japanse dominantie

Japanse bedrijven zoals Sega en Nintendo waren op dat moment al volop aan het werk aan een nieuwe generatie spelplezier: de 8-bit consoles, voorzien van een gamepad met meerdere knoppen. Nintendo had zijn Family Computer, de Famicom Disk System, die ze voor de Westerse markt omdoopten tot de NES (Nintendo Entertainment System), terwijl Sega indruk maakte met zijn technisch superieure Sega Mark III (ook wel Master System). Ondanks een dominante aanwezigheid in Europa van de Mark III, verkocht Nintendo van de NES wereldwijd zo’n 62 miljoen exemplaren, vijf keer meer dan Sega console. Een direct gevolg van populaire NES-titels zoals The Legend of Zelda, Dragon Quest en Final Fantasy.

Geboorte van de console oorlog

Sega gaf echter niet op en kwam in 1988 met de Sega Mega Drive op de markt. De console was het eerste volledige 16-bit toestel, maar kreeg al snel concurrentie van de SNES (Super Nintendo Entertainment System). De markt was verdeeld en dat resulteerde, net als op de huidige markt, in een oorlog tussen twee populaire systemen, elk met hun eigen succesvolle titels. In dit geval Super Mario en Sonic the Hedgehog.

In 1989 mochten we de Game Boy van Nintendo verwelkomen, een toestel dat de handheld markt zou domineren met titels zoals Tetris en Pokémon Red en Blue.

Deze vierde generatie zag ook de introductie van de Cd-rom, wat zorgde voor een samenwerking tussen Nintendo en Sony. Uiteindelijke zou Sony de technologie gebruiken om zijn eigen console te ontwikkelen: de Playstation. De console luidde in 1994 het begin in van een vijfde generatie aan consoles, met 3D-beelden als de nieuwe norm. Kort daarop zagen we ook de geboorte van de Sega Saturn en Nintendo 64.

Misschien meer iconisch dan de NES console zelf, is de gamepad.

Eveneens zagen we in de jaren ‘90 een terugkeer in populariteit van arcadehallen door vechtspellen zoals Street Fighter en Mortal Kombat. Dit bleef echter niet duren, want de spelletjes waren zo populair dat Sony, Nintendo en Sega ze natuurlijk ook beschikbaar wilden maken op hun consoles. Het resultaat hiervan was dat veel mensen wachtten op een port in plaats van naar de arcades te trekken. 

Ook belangrijk is dat we eind jaren ‘90 de eerste spellen zagen verschijnen op mobiele telefoons. Het spelletje Snake, dat je kon spelen op de meeste Nokia toestellen, is u waarschijnlijk wel bekend.

De zesde generatie

Rond de eeuwwisseling zagen we het console landschap evolueren naar de vorm zoals we het nu kennen. Sega deed in 1998 nog een poging om relevant te blijven met de Sega Dreamcast, maar de aankondiging van de superieure Playstation 2 gooide roet in het eten. Dit was meteen ook het laatste dat we van Sega hoorden. In 2000 zagen we de Playstation 2 console verschijnen en deze maakte als eerste gebruik maakte van dvd’s als opslagmedium. Een grote stap vooruit, want nu kon er plots 4,7 GB aan data worden opgeslagen in plaats van 700 MB.

Nintendo volgde al snel met een eigen console, de GameCube. Technisch gezien was het apparaat verre van gelijk aan Sony’s console, maar omdat het zich richtte op spelplezier voor de hele familie en exclusieve franchises, wist de console toch een respectabel marktaandeel te veroveren. Ondertussen had de Game Boy Advance trouwens de volledige controle over de handheld markt.

De Xbox controller is niet meer weg te denken uit het gaming landschap

In 2001 vond Microsoft het tijd om van zich te laten horen. Toen al dominant in de pc-wereld dankzij Windows, bracht het bedrijf de Xbox uit om dat succes te evenaren. De kracht van de console zat in dat het makkelijk was voor ontwikkelaars om pc-games over te zetten naar de console, wat snel zorgde voor een uitgebreide bibliotheek aan titels. Met het verschijnen van de shooter Halo had Microsoft nog een sterk argument te pakken.

Online gaming: een gigantische stap

Pc-games richtten zich tot 2000 voor een groot deel op de single-player ervaring, met multiplayer enkel mogelijk voor personen die zich in dezelfde kamer bevonden en door middel van een lokaal netwerk met elkaar verbonden waren. Met de komst van MMORPG’s (Massive Multiplayer Online Role-Playing Games) veranderde dit echter geleidelijk en konden spelers van over heel de wereld het tegen elkaar opnemen. Dit ontging Sony en Microsoft natuurlijk niet en beide consoles kwamen eveneens met de mogelijkheid om het online uit te vechten.

Online gaming werd exponentieel belangrijker tijdens de zevende generatie en zag zowel Sony (Playstation Network) als Microsoft (Xbox Live) online platformen uitbouwen voor hun nieuwe consoles, de Xbox 360 (2005) en Playstation 3 (2007). De toestellen kwamen bij de lancering trouwens voor het eerst dicht in de buurt van de kracht van een desktop gaming pc.

Nintendo bleef ondertussen de handheld markt domineren maar kreeg concurrentie van Sony, die met verschillende edities van de Playstation Portable op de markt kwam. Met de Wii ging Nintendo dan weer opnieuw voor vertrouwde titels in plaats van krachtige hardware, met gematigd succes.

de kracht van hedendaagse smartphones heeft die van de toegewijde handheld ingehaald

Het huidige gaming landschap

Beter, sterker, sneller, zo kan je de huidige generatie consoles het best omschrijven. Op alle vlakken zijn ze een verbetering op hun voorgangers. Ten minste als we het hebben over de Playstation 4 (2013) en Xbox One (2013). De Wii U (2011), deed het niet zo goed en was op geen enkele manier innovatief genoeg om het publiek voor zich te winnen. Een fout die Nintendo geen tweede keer maakte toen ze vorig jaar uitkwamen met de Nintendo Switch, een nu reeds enorm succesvol apparaat dat een spelconsole en handheld in één is.

Sony zit al aan console nummer 4, waar blijft 5?

Een positieve evolutie die nodig was voor Nintendo, want de kracht van hedendaagse smartphones heeft die van de toegewijde handheld ingehaald. Dankzij de app stores van Apple en Google, is het vandaag mogelijk om zowel retro games als grafisch zware games te spelen op het toestel dat zich sowieso al in je broekzak bevindt. Angry Birds iemand? Of liever Fortnite?

De toekomst

Wat de toekomst brengt is nog af te wachten, want er is vooralsnog geen nieuws bekend over de negende generatie consoles. Het zou echter best kunnen dat Sony en Microsoft inspiratie gaan halen bij de Switch en voor een digitaal, draagbaar systeem gaan. Daarnaast moeten we zeker ook rekening houden met cloud computing (zie elders in deze editie) en de opkomst van Virtual Reality. Sony heeft op dat vlak alvast de eerste stappen genomen met de Playstation VR-headset en ook op het vlak van pc-hardware zien we grote sprongen in VR, denk maar aan de Oculus Rift.

To be continued.

Gerelateerde artikelen

Volg ons

Ga jij apps uit alternatieve appstores installeren?

  • Nee, App Store of Play Store is goed genoeg (57%, 109 Votes)
  • Alleen als ik een app écht nodig heb (29%, 56 Votes)
  • Ja, ik wil apps van andere bronnen installeren (14%, 27 Votes)

Aantal stemmen: 194

Laden ... Laden ...
69% korting + 3 maanden gratis

69% korting + 3 maanden gratis

Bezoek NordVPN

Business